قفل سازی

قفل سازی یکی از رشته های تزئینی و کاربردی صنایع دستی می باشد. در واقع به کار گیری شیوه های فلزکاری برای ساخت انواع قفل آویز و کلید برای باز و بسته کردن در های ورودی و وسایل اختصاصی را قفل سازی می گویند. استفاده از انواع قفل ها، سالیان دراز در ایران متداول بوده است؛ از جمله این قفل ها می توان به  قفل آویز های ترکیبی اشاره کرد. جنس آن ها از برنج، فولاد و برنز بوده است که علاوه بر زیبایی و ظرافت، تنوع فرم هم داشته که با توجه به کاربرد قفل، مشخص می شده است. در این مطلب انواع قفل ها را معرفی می کنیم و به انواعی از آن ها می پردازیم که بر اساس نحوه ساختشان  به دو یا چند کلید نیاز داشته اند.

تاریخچه قفل سازی

در رابطه با قفل های با مکانیزم ترکیبی، می توان گفت که به درستی مشخص نیست که اولین نمونه های چنین قفلی، از چه زمانی ساخته شده اند؛ بیشتر نمونه های باقیمانده در قرن 13 هجری  ساخته شده بودند و تعداد نمونه های باقیمانده در مقایسه با قفل های تک مکانیزم بسیار اندک هستند. البته می توان حدس زد که این قفل ها را به سبب موارد مصرف خاص، کمتر سفارش می دادند.

انواع قفل ها

به طور کلی قفل آویز ها را می توان به دو دسته تقسیم کرد:

1- قفل های بدون کلید مانند قفل های رمزی

2- قفل های با کلید

و البته قفل ها را با توجه به مکانیزم داخلی آن ها که برای باز شدنشان در نظر گرفته شده است، به پهار دسته فنرخاردار، فنر خمیده یا کج فنر، فنر مارپیچ یا فنر هلیکال و قفل های ترکیبی تقسیم کزذ. آخرین مورد از نمونه های قفل های با کلید است زیرا در بیشتر آن ها از دو مکانیزم برای باز کردن قفل استفاده شده است به صورتی که به دو یا چند کلید نیاز است.

موارد استفاده قفل هایی که دو یا چند کلید دارند…

در رابطه با این قفل ها می توان گفت آن هایی که از دو مکانیزم برای باز شدن برخوردارند، به دلیل پیچیدگی در باز کردن قفل ها از امنیت بیشتری برخوردارند؛ به همین دلیل از این نوع قفل ها در محیط های اقتصادی مانند حچره ها، انبار ها و … استفاده می شده است. برای مقاومت بیشتر این نوع قفل ها را بیشتر از جنس فولاد می ساخته اند.

این نوع قفل ها کاربرد های خاص تری داشته اند و از آن جا که برای حجره ها و محیط های اقتصادی تولید می شده اند دارای چند کلید بوده اند تا هرکدام از کلید ها به یکی از شرکا سپرده شود تا هیچ یک بدون دیگری قادر به باز کردن در صندوق یا حچره نباشند. در ادامه نمونه های موجود از این قفل ها با سه ساختاری که بیشتر از همه استفاده می شده معرفی می کنیم:

1- قفل های پرنده ای: این نوع قفل ها اکثرا دو کلید دارند.

2- قفل های نافی شکل: معمولا دارای 3 یا 4 کلید هستند.

3- قفل های لوله ابی: 2 یا 3 کلید دارند و معمولا برای باز کردن این قفل ها با دو مانع مواجه می شویم.

جنس و تزئینات قفل ها

معمولا از فولاد برای ساخت این قفل ها استفاده می شود اما هنرمندان از برنز و برنج هم استفاده می کنند. اگر جنس این قفل ها از فولاد باشد نمی توان به اندازه ای که بر روی برنج یا برنز تزئینات ایجاد می کنند، نقوش پیچیده تولید کنند. از این رو به جز قفل های پرنده ای، انواع دیگر قفل ها معمولا ساده تر هستند.

اگر علاقه مند هستید که یک قفل مشابه قفل هایی که در باره آن ها  گفته شد را داشته باشید می توانید بر روی لینک خرید قفل ها  کلیک کنید و نمونه های موجود را ببینید!