از دیرباز چرم به عنوان یک سرمایه اولیه و باارزش، همواره نقش مهمی در تاریخ بقای انسان ایفا کرده است. تا قبل از اختراع کاغذ، چرم به عنوان ابزار اصلی برای نوشتن و کتابت بهکار میرفت و گاهی این اوراق پوستی، علاوه بر نوشتار، مزین به نقوش تزیینی بود.
هنر نقاشی روی چرم عبارتست از طراحی و نقاشی با ابزار متناسب روی چرم که امروزه موارد و مصارف بسیاری دارد و از زیبایی خاصی برخوردار است. این هنر ازجمله زیرمجموعههای صنایع دستی چرمی است که از دوران قاجار در ایران رواج یافت.
مناسبترین چرم برای رنگآمیزی، چرم بُز خام و بدون رنگ است، زیرا که دارای بافتی ریز و نرم میباشد. برای نقاشی روی چرم، معمولاً از رنگهای پودری (پیگمنت) و رنگ¬های اکریلیک استفاده میشود، اما بهترین رنگ برای نقاشی، رنگهای پودری میباشد؛ زیرا بافت چرم محفوظ و نمایان میماند و رنگها به خوبی جذب آن میشوند. البته اگر چرم رنگ شده باشد، با رنگهای اکریلیک روی آن کار میکنند. در هنر نقاشی روی چرم علاوه بر تهیه چرم و رنگ مناسب از ابزاری چون: قلممو جهت رنگآمیزی طرح (سرگِرد، سرتخت)، راپید، کاتر، خطکش، الکل (حلال رنگ)، رزین، روغن ورنی و تینر نیز استفاده میگردد.
در اجرای این کار ابتدا سطوح داخلی چرم را با روغن مخصوص پوشش میدهند و سپس نقش را بر روی آن منتقل میکنند. روشهای مختلفی برای انتقال طرح روی چرم وجود دارد که عمدتاً از سه روش گرتهبرداری، کپی¬کردن (بهوسیله کاغذ کاربن یا کالک) و طراحی مستقیم استفاده میشود. بعد از کپی¬کردن نقش، معمولاً خطوط بیرنگ شده، بنابراین عمل قلمگیری انجام میگیرد و سپس طرح آماده نقاشی میشود. رنگآمیزی باید به صورت مرحله به مرحله و از روشن به تیره انجام شود تا کیفیت رنگها حفظ گردد. پس از اتمام رنگآمیزی، بهخصوص در مورد طرحهای سنتی، عمل قلمگیری باز، صورت میگیرد تا نقوش عمق و بُعد بهتری پیدا کنند. در انتها برای ثبوت رنگها، روی آن را با روغن مخصوص میپوشانند؛ امروزه به جای روغنهای سنتی، از اسپریها و فیکساتورهای شیمیایی برای ثبوت و عایق کردن رنگها بهره میبرند.
از هنر نقاشی روی چرم، برای تزیین قلمدان، صندوق، آیینه، جعبه قرآن، جعبه جواهر، جلد کتب نفیس و … استفاده میشود و هنرمندان این رشته با بهکارگیری نگارهها و نقوشی چون گلو مرغ، اسلیمی و ختایی، در حفظ و اصالت آن کوشیدهاند.
امتیاز بینندگان:5 ستاره